Właściwe zrozumienie pojęcia „kredyt konsumencki” jest bardzo ważne dla oceny danej czynności prawnej, jej prawidłowego zakwalifikowania, a przede wszystkim dla skutków tej czynności.
Definicję kredytu konsumenckiego w obecnym porządku prawnym znajdziemy w ustawie z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, która weszła w życie w dniu 18 grudnia 2011 r.
Przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255 550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi.
Przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się także umowę o kredyt niezabezpieczony hipoteką, który jest przeznaczony na remont domu albo lokalu mieszkalnego, w tym w wysokości większej niż 255 550 zł.
Do umów o kredyt konsumencki należą w szczególności:
1) umowa pożyczki;
2) umowa kredytu w rozumieniu przepisów prawa bankowego;
3) umowa o odroczeniu konsumentowi terminu spełnienia świadczenia pieniężnego, jeżeli konsument jest zobowiązany do poniesienia jakichkolwiek kosztów związanych z odroczeniem spełnienia świadczenia;
4) umowa o kredyt, w której kredytodawca zaciąga zobowiązanie wobec osoby trzeciej, a konsument zobowiązuje się do zwrotu kredytodawcy spełnionego świadczenia;
5) umowa o kredyt odnawialny
Z powyższego wynika, że umowa o kredyt konsumencki są zawierane w obrocie tzw. półprofesjonalnym. Od strony podmiotowej stosunek ten charakteryzuje się tym, że z jednej strony musi występować przedsiębiorca jako podmiot udzielający kredytów konsumenckich, zaś z drugiej strony w charakterze kredytobiorcy występuje konsument. Za kredyt konsumencki nie będzie w związku z tym uznana umowa, w której konsument udzielił pożyczki przedsiębiorcy. O kredycie konsumenckim nie może być także mowy, gdy po obu stronach umowy występują konsumenci.
Wśród podmiotów, które udzielają kredytów konsumenckich można zasadniczo wyodrębnić trzy grupy:
– banki
– instytucje pożyczkowe
– spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe